سرطان سلول غیر کوچک ریه (NSCLC)
سرطان سلول غیر کوچک ریه شایعترین نوع سرطان ریه است. در این بیماری، سلولهای سرطانی در بافتهای ریه منشأ میگیرند. سرطان سلول غیر کوچک ریه NSCLC در مقایسه با سرطان سلول کوچک ریه بهکندی رشد میکند و اغلب زمانی تشخیص داده می شود که به سایر قسمتهای بدن سرایت میکرده است؛ بنابراین، تشخیص و درمان بهموقع ضروری است.
سرطان سلول غیر کوچک ریه NSCLC چیست؟
سرطان سلول غیر کوچک ریه (NSCLC) زمانی اتفاق میافتد که سلولهای غیرطبیعی تشکیل شده و در بافتهای ریه تکثیر میشوند. این بیماری یکی از دو نوع اصلی سرطان ریه است. نوع دیگر سرطان سلول کوچک ریه نام دارد.
تفاوت سرطان سلول کوچک ریه با سرطان سلول غیر کوچک چیست؟
سرطان سلول کوچک ریه به این دلیل نامگرفته که سلولهای سرطانی در زیر میکروسکوپ کوچک و گرد به نظر میرسند. در سرطان سلول غیر کوچک ریه، سلولهای سرطانی بزرگتر هستند. به طور معمول، سرطان سلول کوچک ریه سریعتر از سرطان سلول غیر کوچک ریه NSCLC رشد میکند. با این حال، سرطان سلول غیر کوچک ریه اغلب پس از گسترش سرطان به سایر نواحی بدن شما تشخیص داده می شود. به همین دلیل است که تشخیص و درمان بهموقع بسیار مهم است.
انواع سرطان سلول غیر کوچک ریه NSCLC کداماند؟
سه نوع اصلی سرطان سلول غیر کوچک ریه وجود دارد:
آدنوکارسینوم
این نوع سرطان ریه در سلولهایی تشکیل می شود که مخاط و سایر مواد ترشح میکنند و معمولاً در قسمتهای بیرونی ریه ایجاد می شود. آدنوکارسینوم ریه بیشتر افرادی را که در حال حاضر سیگار میکشند یا کسانی که قبلاً سیگار میکشیدند، مبتلا میکند. اما میتواند در افرادی که هرگز سیگار نکشیدهاند نیز ایجاد شود. همچنین در مقایسه با انواع دیگر سرطان ریه، احتمال بروز آن در سنین پایینتر، بیشتر است.
سرطان سلول سنگفرشی
کارسینوم سلول سنگفرشی که از سلولهای سنگفرشی شروع میشود (سلولهای مسطحی که داخل راههای هوایی را میپوشانند)، معمولاً در قسمت مرکزی ریهها شکل میگیرد و معمولاً با سابقه سیگار کشیدن مرتبط است.
کارسینوم سلول بزرگ
این نوع سرطان که کارسینوم تمایز نیافته نیز نامیده می شود، میتواند در هر بخشی از ریه ایجاد شود. درمان آن دشوارتر است زیرا به سرعت رشد میکند و گسترش مییابد.
انواع دیگری از سرطان سلول غیر کوچک ریه وجود دارد، از جمله کارسینوم سارکوماتوئید و کارسینوم آدنوسکواموس. این زیرگروهها بسیار کمتر رایج هستند.
سرطان سلول غیر کوچک ریه چقدر شایع است؟
NSCLC شایعترین نوع سرطان ریه است که حدود ۸۵ درصد از کل موارد سرطان ریه را تشکیل میدهد.
علائم سرطان سلول غیر کوچک ریه چیست؟
شایعترین علائم هشداردهنده برای سرطان سلول غیر کوچک ریه شامل تنگی نفس و سرفهای است که از بین نمیرود. سایر علائم سرطان سلول غیر کوچک ریه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد یا ناراحتی قفسه سینه.
- سرفهای که با گذشت زمان از بین نمیرود یا بدتر می شود.
- مشکل در تنفس.
- خس خس سینه.
- خون بالا آوردن
- گرفتگی صدا.
- از دست دادن اشتها.
- کاهش وزن بدون دلیل مشخص
- خستگی.
- مشکل در بلع.
- تورم در صورت یا رگهای گردن.
- گاهی اوقات، سرطان ریه هیچ علامتی ایجاد نمیکند و در طی عکسبرداری معمول با اشعه ایکس یا غربالگری کشف می شود.
چه چیزی باعث سرطان سلول غیر کوچک ریه می شود؟
کارشناسان دقیقاً نمیدانند چه چیزی باعث NSCLC می شود، اما برخی از عوامل خطر را شناسایی کردهاند. بهعنوانمثال، بسیاری از افراد مبتلا به NSCLC در حال حاضر سیگار میکشند یا سابقه سیگار کشیدن دارند. سایر عوامل خطر سرطان سلول غیر کوچک ریه عبارتاند از:
قرار گرفتن در معرض آزبست
قرار گرفتن در معرض گردوغبار فلزات و مواد معدنی.
رادون، یک گاز رادیواکتیو طبیعی است.
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD).
آلودگی هوا.
فیبروز ریوی.
HIV/AIDS.
پرتودرمانی به سینه یا قفسه سینه
آیا سرطان سلول غیر کوچک ریه گسترش مییابد؟
مانند بسیاری از سرطانهای دیگر، سرطان سلول غیر کوچک ریه میتواند به سایر قسمتهای بدن شما گسترش یابد (متاستاز). معمولاً به استخوانها، مغز، کبد، پوست، غدد لنفاوی یا غدد فوق کلیوی گسترش مییابد و این حالت سرطان سلول غیر کوچک ریه متاستاتیک نامیده می شود.
تشخیص سرطان سلول غیر کوچک ریه NSCLC
پزشک یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و از بیمار در مورد علائم و سابقه سلامتی میپرسد؛ همچنین اگر به سرطان سلول غیر کوچک ریه مشکوک باشد، آزمایشهای خاصی را برای تشخیص و مرحلهبندی بیماری توصیه میکند. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایشات آزمایشگاهی، مانند تجزیه و تحلیل خون یا ادرار.
- اشعه ایکس قفسه سینه که به پزشک کمک میکند تا ببیند در داخل ریه چه میگذرد.
- سی تی اسکن که تصاویر سهبعدی مفصلی از اندامها، رگهای خونی، ماهیچهها و استخوانهای بیمار میگیرد.
- بیوپسی از بافت ریه.
- سیتولوژی خلط که نمونهای از مخاط را که از ریههای بیمار سرفه شده است، آزمایش میکند.
- برونکوسکوپی که برای بررسی داخل راههای هوایی است.
- توراکوسکوپی یا جراحی قفسه سینه با کمک ویدیویی (VATS) که به تیم پزشکی اجازه میدهد تا نگاه بهتری به داخل قفسه سینه داشته باشد.
- توراسنتز که شامل آزمایش مایع بین پوشش قفسه سینه و ریه می شود.
مرحلهبندی سرطان سلول غیر کوچک ریه
پس از تشخیص سرطان ریه، آزمایشهایی انجام میشود تا مشخص شود که آیا سلولهای سرطانی در ریهها یا سایر قسمتهای بدن بیمار پخش شدهاند یا خیر. این فرایند مرحلهبندی نامیده می شود.
مرحله ۰: گروهی از سلولهای غیر طبیعی در لایههای بالایی بافت ریه ظاهر شدهاند. با این حال، این سلولها در هیچ جای دیگری پخش نشده اند.
مرحله اول: تومور کوچک است و به طور کامل داخل ریه قرار دارد.
مرحله II: سرطان گسترش نیافته است، اما تومور بزرگتر از مرحله I است. برخی از سلولهای سرطانی ممکن است به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته باشند.
مرحله III: تومور بزرگ است و احتمالاً به بافتها و غدد لنفاوی اطراف گسترش یافته است.
مرحله IV: سلولهای سرطانی از تومور اصلی شکسته شده و از ریه به ناحیه دیگری از بدن منتقل شدهاند. سلولهای سرطانی از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی شما حمل میشوند. این سرطان سلول غیر کوچک ریه متاستاتیک نیز نامیده می شود.
خط اول درمان NSCLC چیست؟
اگر سرطان در مراحل اولیه باشد، ممکن است پزشک شما جراحی را به عنوان اولین خط درمان توصیه کند. گاهی اوقات، جراحی یک گزینه نیست، به خصوص اگر سرطان گسترش یافته باشد. سایر درمانهای سرطان سلول غیر کوچک ریه شامل فرسایش با فرکانس رادیویی، پرتودرمانی، شیمیدرمانی، درمان دارویی هدفمند و ایمونوتراپی است.
عمل جراحی
جراح ممکن است تومور و مقدار کمی از بافت سالم اطراف آن یا کل لوب (بخش) ریه را بردارند (لوبکتومی). در برخی موارد، تمام یا بخشی از ریه برداشته میشود. (رزکسیون ریه).
فرسایش بسامد رادیویی
گاهی اوقات، افراد نمیتوانند جراحی را تحمل کنند. در این موارد، پزشک ممکن است فرسایش رادیوفرکانسی (RFA) را توصیه کند. در طی این روش، جراح سلولهای سرطانی را با سوزاندن تومور بهوسیله امواج رادیویی پر انرژی از بین میبرد.
پرتو درمانی
پرتودرمانی از پرتوهای قدرتمند اشعه ایکس برای کشتن سلولهای سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها استفاده میکند. پرتودرمانی ممکن است قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور انجام شود. همچنین ممکن است در ترکیب با سایر درمانها استفاده شود.
شیمی درمانی
شیمی درمانی از داروهایی برای جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی استفاده میکند. هنگامی که شیمی درمانی از طریق دهان یا از طریق خط IV انجام می شود، داروها از طریق جریان خون عبور میکنند و به سلولهای سرطانی در سراسر بدن میرسند (شیمی درمانی سیستمیک). هنگامی که داروهای شیمی درمانی به ناحیه خاصی از بدن هدایت می شود، سلولهای سرطانی را در آن ناحیه هدف قرار میدهند (شیمی درمانی منطقهای).
داروهای شیمی درمانی که اغلب برای NSCLC استفاده می شود عبارتند از:
سیس پلاتین
کربوپلاتین (کربوکسا)
پکلی تاکسل (لیپکسول)
پاکلی تاکسل متصل به آلبوم (nab-paclitaxel، Abraxane)
دوستاکسل (انکوتاکسل)
جمسیتابین (انکوزار)
پمترکسد (پمکسا)
درمان دارویی هدفمند
درمان هدفمند از داروها یا سایر مواد برای یافتن و حمله به سلولهای سرطانی خاص بدون آسیب رساندن به سلولهای سالم استفاده میکند. آنتیبادیهای مونوکلونال و مهارکنندههای تیروزین کیناز دو نوع درمان هدفمند هستند که برای درمان سرطان ریه سلولهای غیر کوچک استفاده میشوند.
ارلوتینیب (تینلو) برای بزرگسالان استفاده میشود. این دارو در مرحله پیشرفته سرطان ریه سلول غیر کوچک تجویز میشود. این دارو میتواند در ابتدای درمان و یا در صورتی که وضعیت بیماری به طور عمده بعد از شیمی درمانی اولیه تغییری نکند (به دلیل جهش گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال در سلولهای سرطانی)، تجویز شود. هم چنین در صورتی که شیمی درمانی موفق به توقف بیماری نشده است، این دارو میتواند استفاده شود.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی از داروهای خاصی برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده میکند تا بتواند سلولهای سرطانی را شناسایی و از بین ببرد. داروهایی که در ایمونوتراپی مورد استفاده قرار میگیرند، مهارکنندههای بازرسی نامیده میشوند و شامل داروهایی مانند پمبرولیزوماب، جمیپلیماب و آتزولیزوماب میشوند.
بهبودی پس از درمان چقدر طول میکشد؟
بهبودی پس از درمان سرطان ریه برای همه متفاوت است. این بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله اندازه و محل تومور، اینکه آیا گسترش یافته است یا خیر و ظرفیت درمانی بدن شما. برخی از افراد ممکن است طی چند ماه بهبود یابند. برای دیگران، ممکن است سالها طول بکشد.
اگر مبتلا به سرطان سلول غیر کوچک ریه باشم چه انتظاری میتوانم داشته باشم؟
برای افراد مبتلا به سرطان سلول غیر کوچک ریه، آگاهی از مرحله سرطان و نوع فرعی NSCLC بسیار مهم است. بهعنوانمثال، ۶۳ درصد از افرادی که این بیماری را دارند، تا پنج سال بعد زنده هستند. این نرخ بقای پنج ساله برای NSCLC منطقهای (زمانی که سرطان به بافتها یا غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است) ۳۵٪ است. با سرطان سلول غیر کوچک ریه متاستاتیک، میزان بقای پنج ساله ۷٪ است.
به خاطر داشته باشید که میزان بقا فقط تخمینی است. آنها نمیتوانند به شما بگویند که چقدر زنده خواهید ماند یا بدن شما چگونه به درمان پاسخ میدهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد میزان بقا، پزشک خود صحبت کنید.
آیا سرطان سلول غیر کوچک ریه قابل درمان است؟
بله! سرطان سلول غیر کوچک ریه قابل درمان است، بهویژه با تشخیص و درمان بهموقع. عوامل خاصی میتوانند بر چشمانداز کلی بیمار تأثیر بگذارند، مانند:
مرحله سرطان
نوع سرطان ریه
علائمی مانند سرفه یا مشکلات تنفسی
سلامت عمومی